“De meeste mensen willen niet veranderen,” zegt muzikant Nick Cave in de documentaire One more time with feeling, kort na het overlijden van zijn 15-jarige zoon Arthur, de helft van een tweeling. “Maar wat als er iets gebeurt dat zo rampzalig is dat je gewoon verandert? Je verandert van een bekend persoon in een onbekende. Je kijkt naar jezelf in de spiegel en je herkent de persoon die je was, maar binnenin zit een ander persoon.”
Nick Cave is een muzikant die ik al jaren volg, zo iemand die een beetje met je meegroeit – of ik met hem want hij is ouder, begin 60 is hij nu. Zijn zoon Arthur overleed in 2015 na het nemen van lsd. In zijn waan viel hij van een klif in hun woonplaats Brighton. Een tragisch ongeluk. In de documentaire vertelt Cave hoe zijn vrouw Susie telkens de inrichting van het huis verandert en dat hem dat irriteert. Een fan stelt er een vraag over op zijn blog The Red Hand Files: “Hoe hebben Susie en jij, afgezien van het verplaatsen van meubels, vrede gevonden met je pijnlijke verdriet?” Hij antwoordt dat ze zijn gaan inzien dat verdriet niet iets is waar je doorheen gaat, want er is geen andere kant. Ze beseffen hoe broos het bestaan is. “Uiteindelijk leidde dit besef van de kwetsbaarheid van het leven ons terug naar de wereld, getransformeerd.”
Een andere vraag op zijn blog gaat over spijt. Cave leefde vroeger een ruig leven met drank en drugs. Hij antwoordt: “Veel van de dingen waar ik spijt van heb, zijn terug te voeren op mijn onkunde op het gebied van afscheid nemen. Jarenlang was mijn manier om met dingen om te gaan: losrukken, wegrennen en niet meer omkijken.” Inmiddels heeft hij geleerd dat hij het verdriet onder ogen moet zien, terugkijken naar het verleden, je waardering ervoor uitspreken, en bewust vaarwel te zeggen. Dan kun je verder groeien als mens.
’s Nachts in bed probeer ik me voor te stellen hoe het is om me om te keren, mijn dochter Kira achter me te zien staan op een zonnig paadje in een park, haar te bedanken voor de mooie momenten en vaarwel te zeggen, en me weer om te draaien, verdergaand met mijn leven, als een ander persoon en tegelijkertijd als dezelfde, want ondanks al die schillen om me heen ben ik nog steeds ik, met haar als een stralende ster altijd bij me. Goed, we hebben haar meubels verschoven, haar kamer is nu studeerkamer, en ik vlucht nog steeds in drukte, nu weer met het doen van een opleiding tot docent, iets wat ik misschien niet was gaan doen als ze was blijven leven. Door de boeken die ik voor haar schreef en de workshops die ik rondom die boeken gaf, ontdekte ik dat ik lesgeven leuk vind. Dat zou ik vroeger niet van mezelf gedacht hebben. Het brengt me bij de vraag wanneer je genoeg stilstaat en wanneer je genoeg doorgaat. Altijd maar druk bezig zijn leidt af van de kwetsbaarheid. Het leven kan zo maar ineens voorbij zijn. Dat weet ik. Dus ik zet in op het vinden van de middenweg, yin en yang. Zodat ik mezelf blijf herkennen in de spiegel.